W pierwszej części artykułu pokazałem jak zaimplementować parser dokonujący konwersji z tradycyjnego wyrażenia algebraicznego, na postać ONP. W tej części uzupełnimy definicję metody obliczającą to wyrażenie oraz zaimplementujemy podstawowe funkcje matematyczne.

Funkcje matematyczne

Celem naszego parsera jest to, żeby obsługiwał dowolne funkcje matematyczne bez potrzeby modyfikacji jego kodu. Na początku zdefiniujemy sygnaturę funkcji matematycznych, które będą odpowiedzialne za wykonanie konkretnych operacji (takie jak dodawanie, mnożenie itd.). Następnie te funkcje opakuje się w interfejs, który będzie dostarczał te funkcje parserowi. Pozwoli to na dynamiczne rejestrowanie funkcji, a więc na łatwą rozbudowę parsera o możliwości obsługi nowych wzorów.

Prototyp funkcji

Na początku zdefiniujemy prototyp funkcji jako typ. Wszystkie implementowane funkcje matematyczne będą tego typu. Pierwszy argument będzie zawierał definicję funkcji, drugi natomiast listę argumentów niezbędnych do obliczenia wyniku.

Uzupełnij dodatkowe typy w module MathObjects.pas.

TMathArgs = Generics.Collections.TList<TMathObject>;
TMathFunc = function(Functor: TMathObject; Args: TMathArgs): Double of object;

Dla każdej funkcji należy zdefiniować nazwÄ™, po której parser ma jÄ… wywoÅ‚ywać oraz ilość argumentów, które majÄ… zostać zdjÄ™te ze stosu i przekazane jako argumenty funkcji. PrzykÅ‚adowo funkcja “NEG” negujÄ…cÄ… wynik wyrażenia, przyjmie tylko jeden argument.

Definicja pakietu funkcji

TMathBind = record
  Name: string;
  Func: TMathFunc;
  ArgsCount: Integer;
  constructor Create(const AName: string; const AFunc: TMathFunc;
    const AValue: Integer);
end;
 
constructor TMathBind.Create(const AName: string; const AFunc: TMathFunc;
                                const AValue: Integer);
begin
  Name := AName;
  Func := AFunc;
  ArgsCount := AValue;
end;

Oraz definicja interfejsu, który będzie implementować każda klasa, dostarczająca kolekcję funkcji matematycznych.

TMathFunctions = Generics.Collections.TList<TMathBind>;
  IMathProvider = interface
    function MathFunctions(): TMathFunctions;
end;

Implementacja podstawowych funkcji matematycznych

W tej sekcji zdefiniujemy dostawcę podstawowych funkcji matematycznych. W tym celu wykorzystamy interfejs IMathProvider, który będzie implementowany przez klasę TArithmeticProvider zwracając kolekcję pakietów typu TMathBind.

Deklaracja klasy dostawcy

type
  TArithmeticProvider = class(IMathProvider)
    protected
      Funcs: TMathFunctions;
    public
      constructor Create;
      destructor Destroy; override;
      function MathFunctions(): TMathFunctions;
      class function Add(Functor: TMathObject; Args: TMathArgs): Double;
      class function Sub(Functor: TMathObject; Args: TMathArgs): Double;
      class function Divide(Functor: TMathObject; Args: TMathArgs): Double;
      class function Multi(Functor: TMathObject; Args: TMathArgs): Double;
      class function Power(Functor: TMathObject; Args: TMathArgs): Double;
      class function Negate(Functor: TMathObject; Args: TMathArgs): Double;
end;

Definicje metod interfejsu

constructor TArithmeticProvider.Create;
begin
  Funcs := TMathFunctions.Create;
  Funcs.Add(TMathBind.Create('+', TArithmeticProvider.Add, 2));
  Funcs.Add(TMathBind.Create('-', TArithmeticProvider.Sub, 2));
  Funcs.Add(TMathBind.Create('/', TArithmeticProvider.Divide, 2));
  Funcs.Add(TMathBind.Create('*', TArithmeticProvider.Multi, 2));
  Funcs.Add(TMathBind.Create('^', TArithmeticProvider.Power, 2));
  Funcs.Add(TMathBind.Create('NEG', TArithmeticProvider.Negate, 1));
end;
 
destructor TArithmeticProvider.Destroy;
begin
  Funcs.Free;
end;
 
function TArithmeticProvider.MathFunctions: TMathFunctions;
begin
  Result := Funcs;
end;

Definicje funkcji matematycznych

class function TArithmeticProvider.Negate(Functor: TMathObject; Args: TMathArgs): Double;
begin
  Result := -Args[0].ToFloat();
end;
 
class function TArithmeticProvider.Add(Functor: TMathObject; Args: TMathArgs): Double;
begin
  Result := Args[0].ToFloat() + Args[1].ToFloat();
end;
 
class function TArithmeticProvider.Sub(Functor: TMathObject; Args: TMathArgs): Double;
begin
  Result := Args[0].ToFloat() - Args[1].ToFloat();
end;
 
class function TArithmeticProvider.Divide(Functor: TMathObject; Args: TMathArgs): Double;
begin
  if SameValue(Args[1].ToFloat(), 0.0) then
    raise Exception.Create('Division by zero');
  Result := Args[0].ToFloat() / Args[1].ToFloat();
end;
 
class function TArithmeticProvider.Multi(Functor: TMathObject; Args: TMathArgs): Double;
begin
  Result := Args[0].ToFloat() * Args[1].ToFloat();
end;
 
class function TArithmeticProvider.Power(Functor: TMathObject; Args: TMathArgs): Double;
begin
  if SameValue(Args[0].ToFloat(), 0.0) and SameValue(Args[1].ToFloat(), 0.0) then
    raise Exception.Create('0 ^ 0');
  Result := Math.Power(Args[0].ToFloat(), Args[1].ToFloat());
end;

Jak wspomniałem wcześniej, w tablicy Args znajdują się niezbędne argumenty do wyliczenia wartości funkcji. Ich ilość jest równa zadeklarowanemu parametrowi ArgsCount i parser ONP pobierze ze stosu tę właśnie ilość parametrów. Tablica Args jest listą obiektów typu TMathObject i dzięki niej możemy z łatwością rzutować typ danych na pożądany format. Obsługa nowego wzoru sprowadza się do stworzenia nowej funkcji zgodnie z sygnaturą TMathFunc.

Obliczanie wyrażenia ONP

Klasa TParser ma zaimplementowaną konwersję wyrażenia na notację ONP. Po wykonaniu metody InfixToPostfix, kolejka TQueue będzie zawierała uporządkowane elementy zgodnie z notacją ONP. Na tej podstawie obliczymy wartość wyrażenia.

Przebieg algorytmu

Uzupełnienie klasy TParser o rejestrację funkcji

Klasie TParser brakuje implementacji metody Calc obliczającej wyrażenie ONP. Najpierw jednak dodamy możliwość rejestrowania utworzonych wcześniej funkcji matematycznych, które będą wykorzystywane podczas działania metody Calc. W tym celu dodamy słownik przechowujący nazwę funkcji oraz rekord typu TMathBind, który będzie zawierał informacje o funkcji oraz wskaźnik do niej.

Dodaj poniższy kod do deklaracji klasy TParser:

FFunctions: TDictionary<string, TMathBind>;
procedure RegisterProvider(Provider: IMathProvider);

Inicjalizacja słownika w konstruktorze:

FFunctions := TDictionary<string, TMathBind>.Create(20);

Oraz oczywiście zwolnienie pamięci w destruktorze:

FFunctions.Free;

Zdefiniujmy ciało funkcji RegisterProvider:

procedure TParser.RegisterProvider(Provider: IMathProvider);
var
  Func: TMathBind;
begin
  for Func in Provider.MathFunctions() do
    FFunctions.Add(Func.Name, Func);
end;

Od tej pory możemy rozbudowywać parser o obsługę nowych funkcji.

Implementacja funkcji obliczajÄ…cej

procedure TParser.Calc;
var
  MathBinder: TMathBind;
  Res: Double;
  MathArgs: TMathArgs;
begin
  while FQueue.Count <> 0 do
  begin
    if not FQueue.Peek.IsFunction() then
      FStack.Push(FQueue.Extract)
    else
    begin
      if FFunctions.ContainsKey(FQueue.Peek.ToString()) then
      begin
        MathArgs := TMathArgs.Create;
        MathBind := FFunctions.Items[FQueue.Peek.ToString()];
        while (FStack.Count > 0) and (MathBind.ArgsCount > 0) do
        begin
          MathArgs.Add(FStack.Extract);
          Dec(MathBind.ArgsCount);
        end;
        MathArgs.Reverse;
        Res := MathBind.Func(FQueue.Peek, MathArgs);
        FStack.Push(TMathObject.Create(Res));
        MathArgs.Free;
      end;
      FQueue.Extract.Free;
    end;
  end;
  FResult := FStack.Peek.ToFloat();
end;

Przykładowe użycie

Mając pełną implementację parsera ONP oraz definicje funkcji matematycznych możemy połączyć wszystko w jedną całość i przetestować efekt działania na prostej formule:

procedure btnTest_click(sender: TObject);
var
  Parser: TParser;
  Provider: IMathProvider;
begin
  Parser := TLsCalc.Create;
  Provider := TArithmeticProvider.Create;
  try
    Parser.RegisterProvider(Provider);
    Parser.Calculate('-2+2*2');
    ShowMessage(FloatToStr(Parser.GetResult));
  finally
    Parser.Free;
    Provider.Free;
  end;
end;

Na początku tworzymy obiekt klasy TParser oraz dostawcę z podstawowymi funkcjami matematycznymi. Provider rejestrujemy w instancji parsera. Testujemy wynik wprowadzając przykładowe wyrażenie matematyczne.

Wykorzystanie

JeÅ›li chcesz wykorzystać mój parser komercyjnie i/lub potrzebujesz pomocy aby go dostosować do swoich potrzeb – zapraszam do kontaktu.

Podsumowanie

W dwu-częściowym artykule przedstawiłem sposób na implementację algorytmu ONP. W sposób elastyczny można dodawać własne funkcje liczące skomplikowane wyrażenia.

W przypadku znalezienia błędów lub wątpliwości proszę o kontakt poprzez formularz lub komentarz.

---

---

Podobne artykuły